Jak chronić się przed udarem?
Udar mózgu to jedna z najczęściej występujących przyczyn zgonów w krajach rozwiniętych. W Polsce co roku na tę chorobę umiera średniej wielkości powiatowe miasteczko (ok. 30 tys. osób).
Zgodnie z danymi statystycznymi w naszym kraju corocznie choruje na tę groźną przypadłość 60 – 70 tys. osób, z których prawie 30% umiera. Z drugiej strony, 20 % osób, którzy przeżyją ostrą fazę udaru wymaga stałej opieki. Takie dane mogą szokować. Dlatego warto zawczasu zastanowić się, jak zapobiegać tej chorobie oraz jakim badaniom się poddawać, aby zawczasu wykryć narastające zagrożenie.
Udar mózgu – co to jest
Choroba ta wciąż sieje śmiertelne żniwo wśród pacjentów. Przychodzi nagle i niespodziewanie zaskakując wielu chorych, choć daje często wyraźne sygnały o zbliżającym się zagrożeniu. Udar mózgu to zespół objawów związanych z nagłym upośledzeniem dopływu krwi do mózgu.
Powstaje on w wyniku zamknięcia światła tętnicy doprowadzającej krew do mózgu. Winowajcą w tym przypadku jest zazwyczaj zakrzep lub zator. Z drugiej strony (ok. 1/5 wszystkich zachorowań) powstaje w wyniku pęknięcia naczynia krwionośnego, które powoduje wylew krwi do mózgu. Wcześniejsze wykrycie zmian w budowie tętnic można uzyskać poddawszy się badaniu Dopplera. W Warszawie takie usg można wykonać na Ochocie w Prywatnej Przychodni Lekarskiej (http://www.gabinetusg.com.pl/usg-doppler/doppler-tetnic-szyjnych-i-domozgowych ).
Skutkiem niedokrwienia lub krwotoku zniszczone zostają miliony neuronów i połączeń nerwowych. Szacuje się, że w każdej minucie następującej po zdarzeniu umiera ok. 12 km włókien nerwowych przewodzących sygnały nerwowe w mózgu oraz miliony towarzyszących im komórek nerwowych i miliardy synaps. W efekcie uszkodzenia mózgu mogą być tak wielkie, że prowadzić będą do konieczności poddania się specjalistycznemu leczeniu, rehabilitacji, czasem nieodwracalnemu kalectwu czy śmierci.
Profilaktyka udaru mózgu
Udar mózgu to zdecydowanie choroba, która jest ogromnym problemem na świecie wynikającym z trybu życia mieszkańców krajów wysoko rozwiniętych. Generalnie mówi się, że jest chorobą wieku dojrzałego i starczego. Badania wskazują, że zachorowalność na to schorzenie wzrasta wraz z wiekiem. Statystycznie 1 osoba na 1000 z grupy pomiędzy 45 a 55 rokiem życia w ciągu roku dozna udaru mózgu, osoby starsze o 10 i 20 lat będą narażone na tę chorobę 10 razy bardziej, a te, które przeżyły powyżej 85 lat życia mają 30 x większe prawdopodobieństwo zachorowania, niż 45 latkowie.
Jak już wcześniej pisaliśmy, udary mózgu zdarzają się nagle, ale często poprzedzają je określone objawy, których nie należy lekceważyć. Zazwyczaj przed właściwym udarem pacjenci uskarżają się na tak zwane ataki niedokrwienne, które dają chwilowe i przemijające objawy neurologiczne. Należą do nich między innymi problemy z widzeniem (często podwójne widzenie), mową, drętwieniem jednej połowy ciała czy unieruchomieniem kończyn.
Istnieje szereg czynników ryzyka, które zasadniczo podnoszą zagrożenie zachorowaniem. Należą do nich choroby związane z układem krwionośnym, a szczególnie nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, niektóre choroby serca – przede wszystkim migotanie przedsionków, a także cukrzyca. Nie bez znaczenia jest także tryb życia – ryzyko udaru mózgu podnosi siedzący tryb życia, otyłość, nadużywanie alkoholu czy palenie papierosów.
Jednym ze sposobów profilaktyki przeciw udarowej jest systematyczne badanie dopplerowskie . Przeprowadza je większość dobrych gabinetów usg – na przykład usg tętnic szyjnych w Warszawie przeprowadzane jest w Prywatnej Przychodni Lekarskiej przy Białobrzeskiej. Doskonale w tym celu sprawdzają się badania tętnic żylnych, ponieważ położone są one powierzchniowo i łatwo wykryć w nich można pojawiające się zmiany miażdżycowe oraz drożność naczyń.
Bez wątpienia ważne są także skuteczne leczenie nadciśnienia tętniczego czy dbanie o niski poziom cholesterolu. Ważnym aspektem jest aktywność fizyczna oraz dieta bogata w tłuszcze omega. Warto zrezygnować lub mocno ograniczyć spożycie czerwonego mięsa, które zawiera metioninę będącą przyczyną uszkadzania śródbłonków naczyń krwionośnych oraz trójglicerydy i cholesterol. Ważne jest również wyrównanie niedoboru witamin – szczególnie C, z grupy B, E, A i beta-karotenu i minerałów takich jak: potas, sód, żelazo, magnez, wapń i selen.
Jak wygląda i na czym polega doppler tetnic szyjnych
Usg tętnic szyjnych jest niezwykle skuteczną metodą diagnostyczną w zakresie określania zwężeń występujących w tętnicach szyjnych. Co ciekawe, jest w tym zakresie skuteczniejsze niż tomografia komputerowa. Przeprowadzając doppler tętnic w Warszawie na Ochocie – w dobrym i sprawdzonym gabinecie wykonującym badania ultrasonograficzne, możesz mieć pewność, że zatrudnieni tam specjaliści przede wszystkim zwrócą uwagę na stopień zwężenia tętnic i jeśli będzie on większy niż 70% poinformują pacjenta o zagrożeniu udarem i wskażą metody skutecznej profilaktyki. Jest to o tyle istotne, że statystycznie 20% pacjentów, u których stwierdzono co najmniej siedemdziesięcioprocentowe przewężenie naczyń, w ciągu najbliższych 2 lat przejdzie udar mózgu i to przy założeniu, że podejmą oni leczenie farmakologiczne. W przypadku osób, które nie poddadzą się leczeniu zagrożenie to jest jeszcze wyższe.
Warto wiedzieć, że każdy pacjent, nawet jeśli posiada jedynie jednoprocentową średnicę prześwitu w żyłach szyjnych, jest w stanie zabezpieczyć się przed udarem. Konieczna jest w tym względzie surowa dyscyplina połączona z leczeniem farmakologicznym, czasem chirurgicznym.
Usg tętnic szyjnych przeprowadzane w Warszawie (www.gabinetusg.com.pl) nie wymaga od pacjentów żadnego przygotowania. Jest badaniem bezinwazyjnym i zupełnie bezbolesnym.